vrijdag 27 april 2012

Rapport afsluiten, naar huis (maar voor hoelang?)

Deze week weer een aantal gesprekken gevoerd en het wordt steeds me duidelijker. Na het aannemen van de wet op de Microfinance-branche moet de Nationale Bank nog een hele set van aanwijzigen geven als detaillering van de wet. En na 3 jaar zijn die aanwijzingen nog steeds niet klaar...
In een gesprek met de juridisch adviseur van Eshet (altijd lastige gesprekken, ik snap nooit wat ze zeggen, dat was ook al toen ik bij de Postbank werkte) werd me duidelijk hoe het moet gaan met het uitgeven van nieuwe aandelen, de toeslag voor leden van de Board, etc.

Donderdagmorgen met de Associatie van MFI's gesproken (AEMFI), de koepel over alle 31 MFI's.
En ze gingen direct achter mijn voorstel staan om een Nationale Conferentie te organiseren over 2-3 maanden. Daar zouden ook experts voor uitgenodigd moeten worden voor het geven van input en het leiden van de workshops. Er werd ook naar mij gekeken.....

Geld is wel een probleem voor het organiseren, de vertegenwoordigers van de MFI's moeten van ver komen. Dus de lokale PUM-vertegenwordigster en ik gaan een rondje maken om te zien wat er mogelijk is bij externe financiers. Wellicht Maxima (United Nations Secretary General's Special Advocate for Inclusive Finance for Development) als beschermvrouwe van het MFI-gebeuren?

Blijft natuurlijk het feit dat het bedrijf waar ik nu werk ruimschoots niet voldoet aan minimum-regels in de samenstelling van de aandeelhoudersvergadering en Board of Directors (Raad van Toezicht), ook zonder de nieuwe wet. Dus daar moet wel wat gebeuren. Cold en warm selling van aandelen, op korte termijn aantrekken van gekwalificeerde Board-members, minstens 3, liever 5. Dat is best een opgaaf!
Verder gaat het operationeel erg goed met Eshet, het uitgezette leningenbedrag stijgt sterk. Dat kan o.a. doordat het ingebrachte spaargeld ook goed stijgt.

Toen ik hierheen ging had ik een WIFI-stationnetje gekocht. Voornamelijk voor mezelf, om makkelijk de Volkskrant te kunnen downloaden op mijn iPAD. Eshet heeft die nu overgekocht, omdat het zo goedkoop is. Alles wat hier geïmporteerd moet worden is r...duur door import-opslag, 100% is niks. De regering heeft geen buitenlandse valuta en wil ook nog eens een dure dam bouwen ("at any cost", zie Gilgel Gibe III Dam, 3de alinea). Commerciële banken worden verplicht geld uit te lenen aan de regering tegen absurd lage rente.

Het zit er alweer op, eindrapport versturen en rapportage voor PUM schrijven. Ging even niet goed omdat Internet eruit lag, maar net na de middag was het weer OK.
Het was toch wel anders dan vorige keer, toen was het een intern project met veel overleg, nu meer extern overleg en meer alleen werken. Maar het resultaat is goed en als de Nationale Conferentie er komt, helemaal!

maandag 23 april 2012

weekend Aksum

Vliegen naar het noorden betekent opstaan om 05.30. Maar dan ben je er ook om 8.30 en heb je een hele dag.
Aksum (Axum) is qua ontwikkeling veel verder dan Lalibela. Het centrum is schoon, geasfalteerd, brede trottoirs met veel terrasjes. Niet veel verkeer, vooral kleine tuktuks en ook fietsers! 

Eerst in de richting gelopen waar iedereen heen liep. Dat bleek dus de weekmarkt te zijn.
Vooraan vaste winkels maar verder naar achter, op een open vlakte, de boerinnen uit de omgeving die hun producten verkopen. Op zeildoek, in tonnetjes onder een paraplu tegen de brandende zon. Ruim 80% van de bewoners leeft van landbouw, inkomen ligt op 1-2 dollar per dag. En daar moeten ze soms uren voor lopen.
Dit is een zeer droog gebied, 9 maanden geen regen ook nu niet terwijl het in Addis nu regelmatig regent. Probeer dan maar eens producten te maken die enige kwaliteit hebben om te verkopen.
Foto's maken was lastig, mensen wilden niet en het licht is keihard. Ik zet ze op picasa link onderaan.

Na de lunch met een busje naar de historische bezienswaardigheden buiten de stad. Het koninkrijk Axum heeft lang geregeerd over een gebied tot in Egypte en daar zijn de resten nog van te zien zoals graftomben en de beroemde pilaren. Maar door latere veroveringen is veel historisch materiaal vernietigd en sommige delen van de historie zijn onbekend.

In de oude kerk weer (net als in Lalibela) tekeningen met verhalen. En ook een oude bijbel in Gheez die in doeken gewikkeld is, maar die ik bij uitzondering mocht fotograferen 
Later kon ik van jongens op straat nog originele bijbels kopen; dat heb ik maar even gelaten.

Na de excursie nog enkele straten 'achteraf' ingelopen wat altijd hilarische beelden oplevert, kinderen die om je heen hangen en geld en pen vragen en hun taal willen oefenen. Een groep vrouwen die groot ingekochte voorraden weer onderling verdeelden, met lijstjes en administratie. Ook hier geen slechte kwaliteit woningen, en drinkwater lijkt ook redelijk beschikbaar.

'S avonds met 40 mannen in een klein zaaltje voetbal gekeken en toen naar bed. Moest eerst wel gif spuiten want eerder was ik gebeten door een  vlo. Dat kun je verwachten...

De volgende ochtend vroeg rondgelopen. Het is nog steeds Pasen voor de orthodoxen, dat duurt dus 2 weekenden! Maar ook het gewone leven gaat door. Voorbereidingen voor een trouwerij was leuk om te zien. Terrasjes werden uitgerold. 

Om 9 uur alweer naar het vliegveld en om 13 uur thuis. Onhandig schema van vluchten.
Op de terugvlucht via Gondar was de Rift-vallei duidelijk te zien. Langzaam scheurt Ethiopië in twee-en.

Maar leuk om er te zijn en om het te zien. 12 jaar geleden toen we een rondreis maakten door heel Ethiopië werd dit stadje overgeslagen vanwege de oorlog met Eritrea dat op 100 km ligt. Wellicht de reden dat er veel geld in het stadje gepompt wordt, om de bewoners vast te houden? Volgens Dereje, Operation manager van Eshet, komt dat omdat de president daar uit die buurt komt. Qua toerische attractie is Axum wel minder dan Lalibela vind ik.

Weer verder met het werk, schiet behoorlijk op maar daar blog ik nog over.



vrijdag 20 april 2012

week weer voorbij

De eerste week is alweer bijna voorbij. Veel gebeurd.
Maandag en dinsdag ben ik vooral bezig geweest met het lezen van stukken. Interne stukken van ESHET en ook (heel veel) stukken die van Terrafina gekregen heb. Van wat ik zo lees is ESHET door een diepe crisis gegaan wat betreft het topmanagement. Zelfs de Nationale Bank van Ethiopië is bij een vergadering van de aandeelhouders aanwezig geweest en heeft daar openlijk druk uitgeoefend om weer een Board of Directors in te stellen.
Maar vanaf zomer 2011 is de weg weer omhoog. Bedrijfsmatig zeker, maar de topstructuur is nog steeds niet goed ingevuld.

Complicatie is nu dat een nieuwe wet besproken wordt die veel hogere eisen stelt aan aandelenkapitaal, aandeelhouders en BOD-leden. Een probleem voor de hele branche. Het aandelenkapitaal moet met een factor 5 omhoog. Maar dividend uitbetalen betekent einde van belastingvrijstelling, en dat kan (elke) Microfinance instelling niet opbrengen. Vindt dan maar eens aandeelhouders.

Terrafina heeft veel gedaan aan het in kaart brengen van de huidige situatie van een aantal MFI's, ook ESHET. En strategieën beschreven om naar de nieuwe eisen toe te groeien. Het management van ESHET was niet bekend met deze zeer goede en belangrijke informatie.

Ik ben nog bezig met interviews maar het beeld is me al duidelijk: de alternatieven zijn er, er moeten stappen genomen worden. Een langetermijn activiteit, niet iets wat ik even kan doen in 2 weken. Hooguit een 'roadmap' uitwerken. Mijn idee is een extra taak of rol voor iemand binnen ESHET die zich dedicated gaat bezighouden met deze materie. 'Governance and Investor-relation-manager' ofzoiets. De voorzitter van de Board vond dat een goed idee.

Dus ik heb al aangegeven aan de General Manager dat mijn werk erop zit. Merga (de GM) moet daar wat om lachen maar hij heeft nog niet echt gereageerd. Ik wacht even af ....

Verder ben ik bezig om ESHET in verbinding te brengen met maatschappelijke activiteiten die de kwaliteit van het leven op het platteland verbeteren en die wellicht financiering nodig hebben: een waardeketen van een bedrijf, een klant en een financier.
Donderdagavond gesproken met Henk Holtslag die op watergebied bezig is: pompen en zuivering/filtering. Zie o.a. de websites http://300in6.org/products/ (klik oa. op Tulip filters) en http://www.connectinternational.nl/

Geweldig wat er allemaal bereikt is op dat gebied met de inzet van nieuwe technologie gemaakt van lokaal materiaal door lokale bedrijven. Doet me denken aan de beweging van Aangepaste Technologie in de 80-er jaren. Maar dit werkt echt, beter dan de AT-beweging ...
Pompen die met de hand tot wel 60 meter diep ingebracht kunnen worden en waarvan na een aantal jaar meer dan 90% nog werkt. En waterfilters voor 15 euro die 99,9% van de rommel uitfilteren en 7000 liter meegaan (dat is veel op het platteland) waarna ze door de eigenaar zelf schoongemaakt kunnen worden.

Baten zijn zeer direct: betere gezondheid, minder ziektekosten, meer opbrengst van het land en de dieren, wel 200 dollar per jaar. De kosten van pomp en filter worden in korte tijd terugverdiend.
En als dan nog 'carboncredits' opgehaald kunnen worden doordat het koken van het water achterwege kan blijven (geen CO2-uitstoot) die per huishouden 10 dollar per jaar kan opleveren, dan heb je een prachtige businesscase. Ik was echt zeer positief verrast dat dit soort projecten met steun van diverse instanties zoals NL- regering en aqua for all, een samenwerking van Nederlandse waterleidingbedrijven, ontwikkeld worden.

Of dit iets voor is ESHET om aan te sluiten vooral pompen zijn te duur om in één keer te kopen, moet gaan blijken. De NL-ambassade houdt binnenkort een conferentie waar Merga voor uitgenodigd wordt.

Nou weer een heel verhaal.

Het regent regelmatig, soms hard. De stad is soms vies modderig. Maar ik rijd veel met taxibusjes, kost minder dan 10 cent voor 2-5 km. Je zit dan wel klem met 14 man in een volkswagenbusje. De deur gaat dicht dus er valt niemand uit.

Zaterdag/zondag ga ik naar Axum in het uiterste Noorden van Ethiopië.

maandag 16 april 2012

Weer terug in Addis Abeba

Ik ben weer terug in Addis. Op verzoek van Eshet MFI, nu via PUM.
Afgelopen zaterdag gevlogen en vandaag maandag aan het werk. Alles weer vertrouwd, zelfde werkplek, koffie van Hanna, stroomonderbreking.

Gisteren bij de Managing Director op bezoek geweest en uitgebreid gegeten (Injera met lam). Het was nl Pasen in Ethiopië, dus ik heb nu 2x Pasen meegemaakt in een jaar. De orthodoxe kalender loopt iets anders dan de westerse, vandaar. Vreselijk stil op straat, het is echt een familiedag met eten en vooral bellen omdat dat bijna gratis is op een dag als Pasen. Alleen op de verzamelplaats verderop in de straat wat drukte van geiten- en schapenverkopers, maar aan de stapel huiden die her en der lagen was de grote handel al geweest...

Wat ik voor Eshet ga doen?
Een Microfinance company is eigenlijk een gewoon commercieel bedrijf, maar wel met enkele belastingvoordelen op voorwaarde dat ze geen dividend uitkeren. Al het verdiende geld (rente) moet teruggeploegd worden in de organisatie, uiteindelijke doel is om onafhankelijk te worden van fondsverstrekkers. Een bank heeft nu eenmaal fondsen nodig om leningen te vertrekken.
Eshet heeft dus aandeelhouders en een Raad van Toezicht. Maar die structuur is op papier aardig maar in de praktijk niet voldoende goed ingevuld. De  6 aandeelhouders hebben zichtzelf benoemd in de Raad van Toezicht! checks and balances, daar gaat het om.

Nu is er dit jaar een nieuwe wet en/of decreet gekomen die de lat veel hoger legt: minimaal 10 aandeelhouders, gestort kapitaal op aandelen veel hoger (TIER-1 kapitaal minimaal 1 miljoen BiRR), etc.
En dus moet Eshet daar aan voldoen of haar vergunning verliezen van de Nationale Bank. In dat laatste geval is het einde oefening.

Het rapport wat ik de afgelopen maand heb geschreven (bedrijfsplan) is al geaccepteerd door de Raad van Toezicht en als onderbouwing gebruikt bij de aanvraag van het RUFIP-II programma.

Het weer is anders dan een maand geleden, de korte regentijd doet toch nog zijn best al is het wel wat laat. Vannacht wat regen en net een forse bui. Deze regentijd is belangrijk voor de jaarproductie (en dus wel-of-geen hongersnood): ruim 40% van de bevolking leeft van de landbouw. Maar regen in Addis betekent nog niet regen op het platteland...

Nog wat foto's die ik in het vliegtuig heb gemaakt van een Somalische vrouw.